Spis treści
- 1 Poznaj historię kawy rozpuszczalnej
- 2 Kawa rozpuszczalna i jej sposób powstawania
- 3 Dlaczego kawa rozpuszczalna cieszy się złą sławą?
- 4 Niska jakość ziaren kawy
- 5 Niska zawartość kofeiny
- 6 Jak kawa rozpuszczalna wpływa na zdrowie?
- 7 Obniżenie przyswajalności żelaza w organizmie
- 8 Mieszanki kawy instant
- 9 Co znajduje się w kawie 3w1, czyli jej skład!
- 10 Kawa rozpuszczalna zawiera najwięcej akrylamidu
- 11 Czy zatem kawa rozpuszczalna szkodzi zdrowiu?
- 12 Kawa sypana i jej sposób powstawania
- 13 Jakie zalety i wady ma kawa sypana?
- 14 Co wybrać - kawę sypaną czy rozpuszczalną?
- 15 Odpowiednie zaparzanie kawy jest bardzo ważne
- 16 Podsumowanie
Co jest lepsze: kawa rozpuszczalna, czy sypana? To popularne pytanie wśród użytkowników polskiego Internetu. Wiele osób jest zdania, że kawa rozpuszczalna jest gorszym odpowiednikiem tej drugiej, czyli kawy sypanej. Nie brakuje osób, które są zdania, że kawa rozpuszczalna to nic innego jak odpady po tej ,,normalnej” kawie. Czy to prawda? Koniecznie sprawdź to w naszym artykule! Zachęcamy do lektury.
Poznaj historię kawy rozpuszczalnej
Kto jest wynalazcą kawy rozpuszczalnej? Być może tu Cię zaskoczymy, ale za wynalazców tejże kawy uznaje się kilka osób. Jedną i jednocześnie pierwszą z nich jest Dawid Strang, który w 1891 roku sprzedał rozpuszczalny proszek kawowy, który nazywał się „Strang’s Coffee”. To właśnie on odpowiada za opatentowanie metody suszenia kawy gorącym powietrzem. Za kolejnego wynalazcę uznaje się Japończyka Satori Kato, który stworzył prawdziwą kawę rozpuszczalną w 1901 roku, a dwa lata później ją opatentował. Kawa ta cieszyła się niemałym zainteresowaniem, ale dopiero w 1910 roku nastąpiła masowa produkcja kawy instant, kiedy to George Washington otworzył firmę zajmującą się właśnie produkcją tegoż produktu.
Do rozwoju wspomnianej produkcji doszło szczególnie podczas trwania I Wojny Światowej. Wówczas był to produkt bardzo popularny i pożądany wśród żołnierzy na froncie. Można było przygotować ją wręcz ekspresowo, a co więcej: była lżejsza w porównaniu z ziarnami kawowca, więc jej transport był zwyczajnie łatwiejszy. Jednak firma Washingtona w końcu upadła – stało się to po II Wojnie Światowej, a przyczyną była konkurencja taka jak Nestle. Równie spory wpływ na dużą popularność kawy miał przemysł kawowy w Brazylii. Producenci nieustannie poszukiwali sposobów zachowania świeżości kawy na dłużej. Wymyślili też bardziej zaawansowaną obróbkę ziaren kawowca, a to wszystko miało wpływ na powstanie marki Nescafe w 1938 roku, natomiast II Wojna Światowa wzniosła markę na szczyty
Po zakończeniu II Wojny Światowej na rynku pojawili się inni producenci tacy jak m.in. Maxwell House. Kawa rozpuszczalna osiągnęła szczyt popularności w latach 70. XX wieku w Stanach Zjednoczonych, kiedy to stanowiła nawet 30% produkcji całej sprowadzanej tam kawy.
Z kolei jeśli chodzi o Polskę, to Marago była pierwszą firmą, która zajęła się produkcją kawy błyskawicznej i stało się to w 1969 roku.
Sprawdź też: Pochodzenie kawy a smak – podróż po regionach uprawy
Kawa rozpuszczalna i jej sposób powstawania
Rynek oferuje trzy rodzaje kawy rozpuszczalnej, natomiast co je różni? Tą różnicą jest metoda obróbki. Niezależnie jednak od niej ziarna koniecznie muszą być najpierw upalone, a później drobno zmielone i zaparzone. Proces ekstrakcji sporo się różni od domowych metod parzenia kawy.
Długie, wielopoziomowe ekstraktory (mogą mierzyć wysokość nawet trzech pięter) parzą kawę w sposób wieloetapowy. Cały proces odbywa się przy zastosowaniu wody mającej temperaturę od 60 do 180 stopni pod zwiększonym ciśnieniem. Nie powinno się doprowadzać do wrzenia. Jaki jest natomiast stosunek wody do kawy? Może to być nawet 2:1, co przekłada się na to, że końcowy ekstrakt suchej masy ma spore stężenie – 28-32%.
Jeśli chodzi o warunki przemysłowe, to ekstrakt kawy przed suszeniem jest też dodatkowo zagęszczany i klarowany. Dzięki suszeniu rozpyłowemu można otrzymać ostateczny kształt kawy, czyli charakterystyczne granulki, czy też drobny proszek. Cały proces trwa dość krótko – zazwyczaj od 5 do 30 sekund. Czym z kolei jest liofilizacja? To inny sposób pozyskiwania kawy rozpuszczalnej, który opiera się na zamrożeniu ekstraktu i pozbyciu się lodu metoda sublimacji. To po prostu bezpośrednie przejście lodu w stan gazowy, w którym pomija się stan ciekły. Efektem jest kawowa bryła, którą następnie trzeba rozdrobnić na charakterystyczne kryształki.
Dlaczego kawa rozpuszczalna cieszy się złą sławą?
Kawa typu instant nie od dzisiaj cieszy się złą sławą. To produkt uznawany za kawę gorszej kategorii od dawna. I choć jest to produkt tworzony w 100% z ziaren kawy, to jednak, jakiej są one jakości? Na opakowaniu tego typu kawy nie znajdziemy zazwyczaj również informacji dotyczących użytych ziaren do produkcji takiej kawy. Niestety prawda jest taka, że w wielu przypadkach okazuje się, że są to ziarna dużo gorszej jakości (Robusta), które są nierzadko uszkodzone i zepsute, zatem nie są odpowiednie do sprzedaży w postaci kawy ziarnistej. Oto kilka czynników, które wpływają na to, że kawa rozpuszczalna uważana jest za złą!
Niska jakość ziaren kawy
Sięgając po kawę rozpuszczalną, nie ma co liczyć na to, że będzie ona stworzona z najlepszych ziaren. I choć producenci takich kaw często zapewniają, że ziarna pochodzą z dobrych plantacji, to jednak zazwyczaj ich jakość i tak pozostawia wiele do życzenia. Praktycznie żaden rozsądny producent nie zdecyduje się na to, aby dobre ziarno było przeznaczone na kawę, która i tak koniec końców utraci większość walorów smakowych w procesie produkcji.
Sprawdź też: Jak rozpoznać dobrą kawę?
Niska zawartość kofeiny
To wszystko może powodować, że smak kawy nie będzie tak samo intensywny jak w przypadku świeżo zmielonej kawy. Wybierając kawę rozpuszczalną, nie poczujesz tego doskonałego aromatu kawy. Nie bez znaczenia jest też zawartość kofeiny w kawie instant – jest ona nawet trzykrotnie niższa w porównaniu z normalną kawą.
Jak kawa rozpuszczalna wpływa na zdrowie?
Jak kawa rozpuszczalna może wpływać na zdrowie? Czy jest niezdrowa? Przekonaj się!
Obniżenie przyswajalności żelaza w organizmie
Jedna kawa błyskawiczna raz na jakiś czas nie powinna wyrządzić większych szkód w Twoim organizmie, ale pamiętaj, że z pewnością będzie ona dużo gorsza niż ta tradycyjna – nie tylko pod względem smaku. Sięganie po kawę rozpuszczalną niestety obniża przyswajalność żelaza w organizmie. Producenci nierzadko dorzucają też sztuczne barwniki, emulgatory, a także stabilizatory smaku. To wszystko powinno przekonać Cię, że kawa ziarnista jest po prostu lepszym wyborem.
Mieszanki kawy instant
Na sklepowych półkach nie brakuje mieszanek typu kawa z mlekiem i cukrem 3w1. Takich produktów nie powinno się kupować, ponieważ zazwyczaj większość składu stanowi tylko cukier i inne dodatki, czyli puste kalorie. Kawy instant 3w1 to zdecydowanie zły wybór i są one bardzo niezdrowe.
Co znajduje się w kawie 3w1, czyli jej skład!
Jak wygląda skład saszetki napoju kawowego 3w1? Najczęściej właśnie tak: cukier, syrop glukozowy, kawa instant 10,3%, utwardzony tłuszcz roślinny, odtłuszczone mleko w proszku, regulatory kwasowości (E 340 ii, E 451 i, E 452 i, E 331 iii), białko mleka, tłuszcz roślinny, emulgatory (E 471, E 472 e), aromaty, substancja przeciwzbrylająca (E 551), stabilizator (E 339), sól.
Często można usłyszeć, że kawa czy to naturalna czy instant odwadnia organizm, ale w żadnym przypadku nie jest to prawda. Niezależnie od tego, czy napój zawiera kofeinę, czy też nie, nawadnia organizm tak samo jak woda. To z kolei jest niezwykle istotne: jak wiadomo odpowiednie nawodnienie pomaga m.in. utrzymać zdrową temperaturę ciała.
Kawa rozpuszczalna zawiera najwięcej akrylamidu
Przeprowadzono badania na temat wpływu picia kawy na zdrowie, dzięki którym wiemy m.in. że zawartość akrylamidu jest największa właśnie w kawie rozpuszczalnej. Jest to kawa, którą produkuje się z najgorszej jakości ziaren, z kolei aby ukryć ich wszelkie wady, wypala się je w bardzo wysokiej temperaturze 250°C i w krótkim czasie – to jeden z powodów, dla których występuje tak duża zawartość akrylamidu w kawie rozpuszczalnej.
Co powinieneś wiedzieć na temat akrylamidu? Przede wszystkim ten powstaje, gdy pieczesz lub smażysz produkty spożywcze w bardzo wysokiej temperaturze. Z przeprowadzonych badań na zwierzętach wiadomo, że ma działanie neurotoksyczne, rakotwórcze oraz genotoksyczne. Brzmi niepokojąco, prawda? Na spokojnie jednak – nie ma żadnych badań, które mówiłyby, że ten związek ma rakotwórcze działanie na ludzi. Warto też podkreślić, że w tej kawie znajduje się ochratoksyna A, która jest substancją hamującą działanie układu immunologicznego. Ta z kolei może odpowiadać m.in. za obniżenie odporności, czy zaburzenie czynności nerek.
Czy zatem kawa rozpuszczalna szkodzi zdrowiu?
To pytanie, które dręczy wielu miłośników kofeinowego napoju. Co prawda, kawa rozpuszczalna dostarcza tak samo kofeinę, co kawa sypana, czy świeżo zmielona, ale istotne jest to, jak jest produkowana i co zawiera oprócz niej.
Kawa rozpuszczalna to bardzo przetworzony produkt. Proces jej produkcji obejmuje mielenie, ekstrakcję, suszenie, a następnie znów mielenie. W trakcie tych procesów mogą wystąpić straty w naturalnych składnikach odżywczych, jakie zawiera ziarnista kawa. Dodatkowo, niektóre marki mogą dodawać sztuczne składniki i konserwanty, co dalej oddala ten produkt od jego naturalnej formy.
Trudno jednak jednoznacznie stwierdzić, że kawa rozpuszczalna szkodzi zdrowiu, ponieważ wymagane w tym obszarze są badania do potwierdzenia tej tezy.
Kawa sypana i jej sposób powstawania
Kawa sypana to po prostu drobno zmielone ziarna kawowca. Od razu nadają się do zaparzania. To doskonały wybór dla wszystkich osób zapracowanych, które po prostu nie mogą pozwolić sobie na rozkoszowanie się procesem parzenia ulubionej kawy.
Przygotowanie takiego napoju jest banalnie proste, bowiem jedyne co trzeba zrobić, to zalać porcję produktu gorącą wodą i już! Jednak jak wiadomo: nic nie jest idealne. Każdy miłośnik kawy wie, że najlepsza kawa to ta, która została przygotowana ze świeżo palonych i zmielonych ziaren. Wówczas bowiem masz zagwarantowane bogactwo aromatów i doskonały smak. Nie myśl jednak, że kawa sypana dobrej jakości jest dużo gorsza – także powinna podołać takiemu zadaniu.
Sprawdź też: Alternatywne metody parzenia kawy – poznaj je wszystkie!
Jakie zalety i wady ma kawa sypana?
Kawa sypana to zmielone ziarna kawy pozbawione dodatków. Jest ona w pełni naturalna, dlatego też wiele osób uznaje ją za zdrowszą. Taka kawa jest też bogata w antyoksydanty – te z kolei w przypadku kawy rozpuszczalnej znikają w czasie procesów produkcyjnych. Jednak bardzo ważną informacją jest to, że kawa sypana ma znacznie więcej kofeiny niż kawa rozpuszczalna. Gdy ją wypijesz, to w bardzo krótkim czasie odczujesz mocniejsze pobudzenie. To z kolei oznacza, że nie jest to najlepszy wybór dla osób mających słabe serce, czy też dla tych, którzy wolą kawę o delikatniejszym działaniu.
Co wybrać - kawę sypaną czy rozpuszczalną?
Jedno jest pewne: sięgając po kawę rozpuszczalną, praktycznie zawsze masz do czynienia z ziarnami kiepskiego sortu. One są przetwarzane, zatem ty jako klient nie wiesz, jak wyglądają i jakie mają właściwości. Wspomnijmy też o tym, że zawierają mniej antyoksydantów w porównaniu z kawą parzoną z mielonych ziaren, a poza tym nierzadko w składzie kawy rozpuszczalnej pojawia się nikiel, a ten w nadmiernej ilości może mieć niekorzystny wpływ na zdrowie. Dodatkowo jeśli liczysz na solidny efekt pobudzenia, to możesz się zawieść. To na pewno duże minusy kawy rozpuszczalnej, ale są też plusy! Jest nim komfort picia – jeśli nienawidzisz zmagania się ze wszechobecnymi fusami, to pewnie polubisz się z taką kawą.
Odpowiednie zaparzanie kawy jest bardzo ważne
Choć nie powinieneś mieć już żadnych wątpliwości, że kawa sypana jest dużo lepsza dla Twojego zdrowia, to jednak pamiętaj, że nie jest ona w pełni zdrowa. Jest ona niezdrowa m.in. gdy tradycyjnie zaparzasz taką kawę. Podczas zalewania zmielonych ziaren wrzątkiem zostają uwolnione związki zwane diterpenami, a te wpływają na podwyższenie poziomu cholesterolu we krwi. Łatwo tutaj też o podrażnienie żołądka! Zatem wiedz, że lepszym sposobem przygotowania kawy jest jej parzenie w ekspresie ciśnieniowym. Wówczas zmielone ziarna mają krótki kontakt z wodą, zatem drażniące substancje mają bardzo mało czasu na uwolnienie. Jeśli więc jeszcze nie masz w swojej kuchni ekspresu ciśnieniowego, to już dziś zdecyduj się na jego zakup – na pewno nie pożałujesz!
Sprawdź też: Jaka kawa do kawiarki? Wybierz z nami najlepszą kawę!
Podsumowanie
Chcesz wiedzieć, czy warto pić kawę rozpuszczalną? Wiedz zatem, że naszym zdaniem nie jest to najlepszy wybór. Z takiej kawy nie będą zadowolone na pewno osoby, które pożądają bogatych doznań sensorycznych i zależy im na dobrej jakości ziaren. Jednak na pewno są też osoby, które będą zadowolone z takiej kawy – to osoby, którym głównie zależy na możliwości szybkiego i wygodnego przygotowania kawy.
Jeśli zastanawiasz się, jaką kawę pić, to podpowiemy, że zawsze najlepszym wyborem będzie kawa ziarnista świeżo wypalona. W obecnych czasach zdobycie kawy specialty i akcesoriów do jej przygotowania nie powinno być trudnym zadaniem, ponieważ jest wiele sklepów, które oferują takie produkty. Z kolei jeśli martwi Cię nauka parzenia kawy, to wiedz, że zapewne sobie z tym poradzisz, wystarczy odrobina chęci!
Rozumiemy, że przyzwyczajenia są trudne do zmiany. Wiemy, że wiele osób nadal sięga po filiżankę rozpuszczalnej kawy o poranku. Ale czy kiedykolwiek zastanawialiście się, co umyka Wam przez te wybory? Zapraszamy Was do naszej palarni kawy Finest Coffee, gdzie doświadczycie prawdziwej esencji kawy - świeżej, naturalnej i pełnej charakteru. To nie jest tylko kolejna filiżanka - to droga do zakochania się w prawdziwym smaku i aromacie.
